Káto Sagrí - tempel van Démeter - Kástro Apalírou en terug

Beoordeling: Deze wandeling voert ons naar twee bezienswaardigheden in het binnenland van Náxos, de tempel van Demeter en het Kástro Apalírou. Het stuk tot in de buurt van de tempel loopt over een heel mooi pad, maar verder volgen we enkele grind- en asfaltwegen tot aan de voet van het Kástro, waar we op eerder vage paden omhoog kunnen gaan. Krijgt **.
[Bijgewerkt door Raymond op 2 mei 2013.]

Tijd: Voor de busrit van Chóra naar Sagrí - de weg die de meeste bussen naar Chalkí en Filóti nemen - moet je ongeveer 40 minuten rekenen. Na 20 minuten wandelen zijn we in Ano Sagrí, en dan is het nog 35 minuten naar de tempel van Demeter. Daarna is het 45 minuten tot aan de voet van de indrukwekkende rotsheuvel van het Kástro; wij klommen nog 10 minuten verder, maar de eigenlijke beklimming kan dan nog 20 minuten duren.
Voor de afdaling en de terugweg rekenen we even veel, zodat onze hele wandeling in effectieve wandeltijd (EWT) zo'n  3u40 duurde. Wij wandelden van 11u tot 18u - een totale tijd (TWT) van 7 uur, met een picknickpauze onderaan het Kástro.
Voor de terugkeer vanuit Káto Sagrí moet je een taxi bellen, tenzij je wilt wandelen naar de hoofdweg en daar op een bus wilt wachten...

Routebeschrijving: [Je vraagt voor je vertrekt in Chóra of de bus wel degelijk via Sagrí rijdt! Na een langzame start doorheen de buitenwijken van Chóra klimt de bus uiteindelijk naar het binnenland; na Galanádo krijg je o.a. een mooi uitzicht op de vlakte van Potamiá en de ligging van de kerk van Agios Mámas. Dan vraag je de chauffeur te stoppen bij de zijweg naar Káto Sagrí.
Ben je met een huurauto of taxi, dan kun je eventueel verder rijden tot bij de huizen van Kanakári om daar ergens te parkeren.]

(0u00) Na het uitstappen op het kruispunt naar Káto Sagrí volg je nog enkele honderden meter de asfaltweg, tot je rechts een betonwegje ziet, met een wegwijzer naar Kanakári. Dit vrij mooie laantje slingert tussen brem en bloemen (20 mei 2004) en we zien onderweg ook dat moderne Grieken vaak hun huizen in de stijl van de vroegere woontorens bouwen. In het uitgestorven dorpje van Kanakári houden we links en zo komen we op de grotere asfaltweg uit: rechtover staat een kerk met de indrukwekkende naam van Iera Mitrópolis Paronaxias Evangelismós tis Theotókou, met een prachtige beschaduwde voorhof.

We dalen links van de kerk en dan ook links van de ruïne van een toren een trap en een betonnen helling af en we vinden rechtdoor een smal pad tussen muren - voor ons zien we een molen en hoger Ano Sagrí. We dalen enkele minuten af en gaan dan weer omhoog op een mooi betegeld pad (dat niet op de kaart staat). Na 5 minuten komen we links van de molen; we gaan verder op een betonwegje, langs de eerste huizen en slingeren dan op een geplaveide straat door Ano Sagrí, in dezelfde zuidzuidoostelijke richting. We gaan rechts, links, weer rechts en links en aan het pleintje met een boom nog links. Verder weer rechts en zo komen we met wat geluk aan de andere kant van het dorp uit bij het gerestaureerde klooster van Agios Elefthérios, met rechtover links het monument voor Xenákis.

(0u20) Vóór ons zien we een wandelbord naar de "Naós Dímitras", en ook een roodwit plaatje [7]. Rechts van de buste dalen we een geplaveide trap af en direct gaan we rechts een smalle betonweg in; op de muur staat een rode tempel geverfd met een pijl naar rechts. Het wegje wordt gauw een grindweg; we dalen af tussen agaves en na 5 minuten komen we voorbij het zijpad naar de Naós Agíou Nikoláou - hier zullen we straks uitkomen (oude wegwijzer en nieuw wandelbord).
We volgen de zand- en grindweg verder rechtdoor op de flank van de groene vallei; we passeren onder een kerkje, dalen wat af en lopen dan weer vlak - links vóór ons zien we al de ruïne van de tempel.

(0u31) Na weer 6 minuten gaat een betonwegje links omlaag, maar we blijven rechtdoor gaan op een smal pad, rechts van een muurtje (grote rode stip).

(0u35) Na weer 4 minuten gaat een mooi rotspad links de vallei in (wandelbord + [7]) - dit is een alternatieve weg naar de tempel, zie de wandeling Ano Sagrí - tempel van Demeter - Ano Sagri.
Wij gaan nu rechtdoor op een mooi pad dat nagenoeg vlak verder loopt. Na 5 minuten komt er, bij een ruïne, een pad van rechts, we gaan rechtdoor (rode stip), met een mooie uitzicht op de site van de tempel van Demeter. Het nu stenige pad daalt af, wordt dan weer grazig en voorbij een stal draaien we weer naar rechts, weg van de tempel. Op een drassige plek gaan we gelukkig weer meer naar links. Wat verder komt er weer een pad van rechts, waar we weer rechtdoor gaan. Zo komen we in totaal 48 minuten na ons vertrek uit op de asfaltweg, die we nu nog 6 minuten links moeten volgen - zo komen we bij de ingang naar de tempel van Demeter. (0u54)

De site is mooi aangelegd en een korte wandeling leidt eerst naar een klein, maar interessant museum. De tempel zelf ligt mooi met zicht op een aangename, zachte vallei naar het zuiden toe. Hij dateert van de 6de eeuw v.Chr. en werd in de 5de eeuw n.Chr. omgebouwd tot een kerk. Later werd hij compleet verwoest en de vele bouwelementen werden gebruikt bij de bouw van de kapel van Agios Ioánnis en zelfs in boerderijen. Pas in 1949 viel de site van de tempel op en na een eindeloos gepuzzel werd een deel van de tempel en van de Christelijke basilica gereconstrueerd - met een heel mooi resultaat.

Na ons bezoek dalen we weer af naar de asfaltweg, waar we verder links gaan.

(0u54) Na 3 minuten eindigt het asfalt; bij een splitsing volgen we de grindweg rechtdoor. We dalen af, gaan weer omhoog en bij de volgende splitsing gaan we weer rechts. Na 4-5 minuten gaan we links,  de grindweg wordt beton en komt na weer 2-3 minuten uit op de asfaltweg. We gaan links, lopen voorbij de afslag naar de kapel van Agios Geórgios (wegwijzer) en na 6-7 minuten zien we twee duidelijke bordjes naar rechts, naar het Kástro Apalírou en naar de "Vrýsi Adisárou" (De Bron van Adísaros).

(1u13) We volgen de grindweg tussen muren dus naar rechts en komen na enkele minuten langs de Byzantijnse kapel van Agios Ioánnis Theológos. We dalen af in een heel groene vallei, stijgen dan weer op een betonnen helling en dan wordt de weg weer grind. Na 8 minuten is er een splitsing waar we rechts gaan (onder een elektriciteitslijn). De weg wordt weer beton, er volgt een nijdige klim en na weer 6 minuten gaat het, weer op grind, scherp naar links. Nog 3 minuten daarna, bij een heel typisch Griekse kippenren met 2 wrakken van VWbusjes, gaat het scherp naar rechts en de weg loopt dood bij een huis, waar nog een VW-wrak als het ware het einde van de weg aanduidt.

(1u38) Even voor het huis zien we links en wat hoger een bruin bordje met de tekst "Kástro Apalírou" - zonder echt pad klimmen we er naar toe. Eventueel kunnen we hier al picknicken, in de schaduw van een boompje, met een mooi zicht op de hele vallei: rechts het stenige massief van de Profítis Ilías met links aan de voet de Pýrgos Bazéou, voor ons de groene vallei met ver weg Sagrí, waar we vertrokken zijn, links de zee met de punt van Páros.

Vanaf het bord kun je met vage paden hoger tegen de flank van de rotsheuvel op klimmen. Als je wat rechts houdt, vind je een vrij duidelijk pad dat goed te volgen is, soms onder lage boompjes door. Na zo'n 10 minuten kom je op een soort pas tussen een lagere heuvel rechts en de hoge heuvel van 474 m hoog van het Kástro Apalírou: je ziet nu ook duidelijk de ruïnes op de top liggen - voor je in zee ligt het eiland Ios. (1u48)

[Vanaf hier zou je links omhoog kunnen door de begroeiing, zonder pad, tot op de rotsige bergkam, die je dan naar rechts tot helemaal bij het kástro zou kunnen volgen. Allicht volstaan een 20 minuten voor de klim, maar wij gingen niet verder...]

We dalen langs dezelfde weg af tot bij het bordje boven het huis en gaan dan verder tot bij het wrak van het VWbusje, waar we rechts dezelfde weg zullen volgen. 

(1u58) We nemen dus de grindweg rechts, beschrijven na 5 minuten de scherpe bocht naar links en verder de scherpe bocht naar rechts op het betonwegje. We dalen vrij steil, de weg wordt weer grind en na 6 minuten houden we natuurlijk links. Er komt weer een betonstrook, waarop we een valleitje in en uit gaan. We komen weer op grind en in de bocht naar rechts is er links een breed pad (+ wegwijzer) dat naar de bron van Adísaros leidt. We maken hier even een klein omwegje naar links.

(2u18) Het brede pad tussen muren loopt na enkele minuten uit op een oud pad met keien geplaveid dat naar een mooie plek onder platanen leidt. We openen een hek en komen zo bij een rijkelijk lopende bron - het pad loopt nog verder tot bij de kleine kapel van Agios Isídoros.

(2u21) We keren op onze stappen terug, gaan na 3 minuten natuurlijk links en kort daarop komen we aan de asfaltweg, waar we weer links gaan. Na 500 meter asfalt of 7 minuten wandelen nemen we de betonweg rechts en vanaf nu volgen we de wegwijzers "Naós Dímitras". Na weer 3 minuten nemen we dus de grindweg rechts (wegwijzer) - let ook even op de indrukwekkende rij grijze toppen rechts van ons: de Profítis Ilías, de Zas en helemaal rechts de top van het Kástro Apalírou. Weer 5 minuten verder houden we links (wegwijzer). Een beetje verder komen we weer op asfalt en gaan we rechtdoor en zo komen we na in totaal 40 minuten effectief wandelen weer langs de tempel van Demeter.

(2u46) We gaan rechtdoor en na een goede 6 minuten vinden we rechts ons mooi pad (wegwijzer "Pros Káto Sagrí). Het pad is heel duidelijk en na 2 minuten en daarna na weer een goede 6 minuten - bij stallen - gaan we natuurlijk NIET links. Rechts krijgen we mooi uitzicht op de tempel en de heuvel van het Kástro. Even verder kunnen we wat rusten op een bank...
We volgen het prachtige pad zonder problemen verder en zo komen we na 15 mooie minuten onder Ano Sagrí uit, waar we na een korte betonstrook de 44 trappen links omhoog gaan tot naast de buste van Xenákis.

[Eventueel kun je hier al een taxi bellen en duidelijk zeggen waar je je bevindt...]

(3u25) Gaan we te voet verder, dan kunnen we, na wat rust op het muurtje, rechts gaan, maar daarna direct links het dorp in. We lopen in noordwestelijke richting en nemen de verste straat links om daarna rechts te houden, zodat we RECHTS van de molenstomp uitkomen. Hier zien we de vallei voor ons die ons van Káto Sagrí scheidt. We dalen af, lopen dan weer omhoog en passeren rechts van de kerk. We steken de asfaltweg over en gaan dan rechtdoor om zo door Kanakári te slingeren. Aan het eind van het straatje houden we rechts en lopen zo NWW via een smal straatje naar de asfaltweg. Hier of enkele honderden meter verder links, bij de afslag naar Káto Sagrí, kunnen we op een bus of een taxi wachten. Vergeet dus niet om vooraf de uren van de bus of het nummer van een taxi te noteren... (3u40)